"Muz i Pęzla żarty" czyli gry i zabawy empirowych salonów – historia rekonstruowana
Tegoroczna edycja Dni Kultury Staropolskiej poświęcona jest kulturze i obyczajom pierwszej połowy XIX wieku – „Muz i Pęzla żarty” czyli gry i zabawy empirowych salonów, widowisko teatralno-taneczne, prelekcje, warsztaty dla dorosłych oraz dzieci.
IX Dni Kultury Staropolskiej to edukacyjno-popularyzatorskie wydarzenie, w którym zamek stanowi tło do przywoływania, rekonstruowania i wyobrażania codziennego życia jego właścicieli i domowników. W tym roku przedstawiony zostanie obyczajowy, artystyczny i intelektualny obraz Polski z początku wieku XIX. Czas ten jest szczególnie interesujący ze względu na wyraźniej rysujące się zmiany w obyczajowości polskich elit, kiedy staropolskie zwyczaje zakorzenione w przedrozbiorowej rzeczywistości ustępują miejsca bardziej wyrafinowanej kulturze towarzyskiej tworzonej nie tylko przez arystokrację, lecz także kształtującą się nową warstwę społeczną – inteligencję.
Opowieść zbudowana zostanie wokół towarzysko-literackich salonów np. Marii Wirtemberskiej, Stanisława Małachowskiego, czy słynny salon pałacu Pod Blachą. W salach na parterze zamku zainscenizowane zostaną umowne wnętrza salonu, alkowy, gotowalni – przestrzenie, w których toczyło się życie towarzyskie empirowych elit. Tam też odbywać się będą scenki: gier, zabaw w szarady, rebusy, poetyckie pojedynki realizowane przez grupę rekonstrukcji historycznych „Krynolina”. Jej członkowie wystąpią w strojach z epoki odtworzonych we współpracy z kostiumolog Justyną Sepiał-Rychlik.
Scenki te urozmaicą pokazy: kaligrafii („Pisanie – sztuka niełatwa”), toalety („Fryzur trefienie i tajniki niewieścich sztuczek ku poprawieniu urody”), ubierania („Sekrety empirowej toalety”) oraz kulinariów („Stół modny”). Pokazy będą opatrzone komentarzem i stosownymi fragmentami z pamiętników z epoki np. Ewy z Wendorffów Felińskiej.
Merytorycznym uzupełnieniem prezentowanej w scenkach i pokazach tematyki będą krótkie prelekcje o empirowej modzie (Justyna Sepiał-Rychlik), o kuchni (prof. Jarosław Dumanowski), o ówczesnych właścicielach zamku i postaciach z zamkiem związanych (Olgierd Mikołajski) i o Marii Wirtemberskiej i jej „błękitnych sobotach” (Ewa Mikołajska).
Oprócz scenek, pokazów i prelekcji program urozmaici efektowny pokaz tańców na dziedzińcu wewnętrznym w wykonaniu zespołu tańców „Jane Austen”. Tancerze w strojach z epoki zaprezentują polonezy, mazury i kontredanse.
W czasie imprezy prowadzone będą również zaczerpnięte z epoki gry i zabawy (diablo, serso itp.) dla dzieci oraz interaktywne atrakcje dla dorosłych.
Program:
10.30-11.00 Korowód uczestników i ich prezentacja, pokaz tańców empirowych (dziedziniec wewnętrzny)
11.00-11.30 Sekrety empirowej toalety „Modny Pan” - pokaz ubierania stroju z epoki z komentarzem – Hana Polášková (sala na parterze)
11.30-12.15 Pieskoskalska socjeta początku XIX wieku - opowieść kustosza Olgierda Mikołajskiego (zbiórka na dziedzińcu)
14.00-14.30 Pokaz tańców empirowych „Synonima polskie”; czyta aktor Teatru Starego Juliusz Chrząstowski (dziedziniec wewnętrzny)
14.30-15.30 „Stół modny” – pokaz z komentarzem – Joanna Dusza; Opowieść o kuchni polskiej początku XIX wieku – prof. Jarosław Dumanowski (sala na parterze)
15.30-16.00 Pokaz tańców empirowych „Synonima polskie”; czyta aktor Teatru Starego Juliusz Chrząstowski (dziedziniec wewnętrzny)
16.00-16.30 Sekrety empirowej toalety „Modna Pani” – pokaz ubierania stroju z epoki z komentarzem (sala na parterze)
16.30-17.00 Mundury epoki napoleońskiej – prelekcja z komentarzem Evžen Petřik (sala na parterze)
17.00-17.20 Halina czy Lucyna – opowieść o Marii Wirtemberskiej-Ewa Mikołajska (sala na parterze)
17.20-18.00 Toalety balowe – prezentacja i komentarz Justyny Sepiał
Zakończenie – korowód wykonawców
W trakcie całego dnia członkowie zespołu teatralnego „Proscenium” będą czytali performatywnie poezję z kręgu Marii Wirtemberskiej w różnych miejscach na zamku i w parku.
Wykonawcy:
Mme Chantberry – kostiumologia i Krawiectwo Artystyczne
Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej Krynolina
Szkoła Tańca „Jane Austen”
Teatr szkolny VI LO w Krakowie „Proscenium”
Prof. Jarosław Dumanowski-UMK Toruń Centrum Badań nad Historią i Kulturą Wyżywienia
Juliusz Chrząstowski-aktor Teatru Starego w Krakowie
Ewa Mikołajska, Olgierd Mikołajski-ZKnW Oddział Zamek Pieskowa Skała
oraz gościnnie: Hana Polášková, Marta Veil, Evžen Petřik, Nelson Jose Vides Luzardo